Halluks Valgus ya da Bunyon ya da Başparmak Çıkıntısı
Halluks Valgus ya da Bunyon ya da Başparmak Çıkıntısı ;Halluks Valgus diğer adı ile Bunyon veya başparmak yanında çıkıntı olarak çok sayıda insanın muzdarip olduğu bir konu olarak karşımıza çıkan ayak parmak deformitesinden bahsedeceğiz.
Halluks Valgus 1. Metatarsın (tarak kemiğinin)içe sapması ile birlikte başparmağın dışarıya doğru eğilmesi olarak tanımlanır. Halluks valgusun fizyopatolojisi muhtemelen çok faktörlüdür. Bugün en çok üzerinde durulan teoriler genetik yatkınlık ve yanlış ayakkabı seçimidir. Genetik olarak bireylerde Halluks valgusun bir sonraki nesilde görülme ihtimali %40 lara ulaşmaktadır. Bağ dokusu gevşekliği anatomik olarak zemin hazırlayıcı faktörler (dışbükey metatars, düz tabanlık ya da metatars başına binen yükün arttığı durumlar) gibi genetik özellikler suçlanmaktadır. Ayak parmak kutusunun dar olduğu yüksek topuklu ayakkabılar ve düz taban ayakkabılar ayak mekaniğini bozarak bunyona neden olduğu diğer öngörülen teoridir.
Halluks valgus patoanatomisine baktığımızda bu durumun sadece kemiksel bir deformite olmadığı ayak-ayak bileği bağ dokusu kasları ve eklemleri de içinde alan dinamik bir şekil bozukluğu olduğunu görmek gerekir. Halluks valgus tedavisi planlamasında bu durum özellikle dikkat edilmesi gereken bir konudur. Aksi takdirde hastaların sıkça duyduğu olumsuz geribildirimlerden bu deformitenin tekrarlama ihtimali daha da yükselmektedir.
Halluks valgus tedavisi için bir çok cerrahi ve cerrahi olmayan yöntem tanımlanmıştır. Cerrahi olmayan yöntemlerin başında tabi ki de ayakkabı değişikliği gelmektedir. Parmak kutusu geniş medial ark desteği olan yumuşak deri ayakkabıların ,hastalarımın tabiri ile ‘’babaanne ayakkabısı’’ giyilmesi önemlidir. Son yıllarda yaygın kullanımı olan halluks valgus gece ateli, parmak arası makara gibi ortezlerin kullanımı ile ilgili son yıllarda yapılmış kanıt düzeyi yüksek çalışmalar bulunmasa da özellikle erken evrelerde kasların deforme edici etkisini azaltmaya yönelik araçlar olarak kullanılmaktadır.
Halluks Valgus ya da Bunyon ya da Başparmak Çıkıntısı
Halluks valgus tedavisinde bir çok cerrahi yöntem tanımlanmış olmasına rağmen bu cerrahi tekniklerin genel kabul görürlüğünden ziyade teknik seçiminin hastaya özgü olarak yapılması gerektiği prensibi belirlenmiştir. Tedavi şekli hastaya özgü planlanırken nesnel kriterler olarak Halluks Valgus Açısı (HVA) ve İntermetatarsal açıların (IMA) normal değerlerinden sapmalar ortaya konularak cerrahi teknik belirlenmektedir. HVA nın 15° ve IMA nın 9° altında olması fizyolojiktir. Bu değerlerin artması ile Halluks valgusun radyolojik tanısı için gereklidir. Bu açısal değerler ile birlikte başparmak içi deformite varlığı ve 1. Metatarsofalangeal (MTF) eklem uyumunun varlığı ya da yokluğuna göre uygun cerrahi tedavi yöntemi belirlenir.
Cerrahi işlemler; temelde bu kemik deformiteleri düzeltmeye yönelik kemik osteotomi (kesme), MTF eklem çevresi yumuşak doku gevşetme ve germe girişimleri parmak içi kemik kesilerinin çeşitli kombinasyonlar halinde yapılmasını içerir. Her hasta aynı cerrahi teknikten aynı faydayı göremeyebilir. Bunun için ameliyat öncesi radyolojik değerlendirme ve fizik muayene mutlaka detaylı bir şekilde yapılmalıdır.
Halluks Valgus ya da Bunyon ya da Başparmak Çıkıntısı
Hastalarımın merak ettiği bir kaç konuya burada değinmek istiyorum. Bunlardan bir tanesi bu cerrahiler sonrası hastaların ilk fırsatta ayağa kalkma süresi ile ilgli kaygılar. Bu iki ihtimalli bir durum. Eğer tarak kemiği kesisi kemik çıkıntıya yakın bölgeden yani MTF eklem çevresinden yapılıyorsa hastalarımız 1 gün sonra halluks valgus ayakkabısı dediğimiz ayakkabı ile basıp yürüyebiliyor. Ancak kemik kesi tarak kemiğinin ayak bileğine yakın kısmından yapılıyorsa bu durumda 3 hafta hiç yük vermeden; 3. Hafta sonunda halluks valgus ayakkabısı ile tam ya da kısmi yük ile yürüyebilmektedir. Bu süreler hastadan hastaya farklılık gösterebileceği unutulmamalıdır.
Halluks Valgus ya da Bunyon ya da Başparmak Çıkıntısı
Diğer önemli bir konuda bu ameliyatlar sonrasında yüksek oranlarda nüks etme yani tekrarlama ile ilgili duyumlar nedeni ile kaygılardır. Ameliyat öncesi uygun olmayan açısal değerlendirmeler ve fizik muayene neden ile seçilen cerrahi tekniğe bağlı olarak sadece yumuşak doku ameliyatları yapılması, IMA nın yetersiz düzeltilmesi ya da tek başına parmak çıkıntısının çıkarılması teknik olarak tekrarlama ihtimalini barındırmaktadır. Bu nedenle kuralına uygun olarak ayakta basarak çekilen ayak AP röntgenlerin açısal ölçümleri dikkatle değerlendirilmelidir. Bir diğer tekrar nedeni olarak hastalarımızın cerrahi öncesi ayakkabı alışkanlıkları konusunda ısrarcı davranması bu dinamik deformitenin tekrarına yol açabilmektedir.
Hastalık yoktur ve hasta vardır. Herhangi bir hastalık ile alakalı tedaviniz de bunu üstlenen hekim ve sizin sorumluluğunuz altındadır. Bu sitede bilgilendirme amaçlı yazılan bu yazılar ile tedavi yönlendirilmesi yapılamaz. Hastalıklarınızın tanı ve tedavisi ile alakalı mutlaka hekiminizden görüş almalısınız.
